Елордадағы әл-Фараби атындағы Оқушылар сарайында ғылыми демалыс өтті. Оған 4 мың адам қатысты, деп хабарлады Qainarinfo.kz.

Елорда соңғы онжылдықтағы әлемдік үрдісті қабылдады, онда ауқымды ғылыми фестивальдер ғылымды танымал етудің ең жарқын тәсілі ретінде сенімді түрде жарияланды. Ғылыми-көпшілік уикенд форматы фестивальдің басты идеясына – оқушылар, ата-аналар және мұғалімдер сияқты ауқымды аудитория арасында білім берудегі ғылым мен жаңа әдістерді ілгерілетуге жауап береді.

PRO.NRG FEST Қазақстанда STEAM — білімді дамытатын «Caravan of Knowledge» білім беру қорының бастамасы бойынша жүргізіледі.

Фестиваль ҚР Оқу-ағарту министрлігінің, «Шеврон»компаниясының және Peremena.media білім берудегі заманауи үрдістер туралы басылымның қолдауымен ұйымдастырылды.

Фестиваль бағдарламасы балалар, мұғалімдер және ата-аналар өз сұрақтарына жауап тауып, жаңа оқу жылына шабыт алатындай етіп жасалды. PRO.NRG.FEST фестиваліне келушілер өз спикерін таңдауға және білім қуатына ие болуға – дәрістердің ақпараттық ағымына енуге, шеберлік сабақтарына дағдылануға, ғылыми шоуларды көруге бірегей мүмкіндік алды.

Сондай-ақ, фестиваль аясында оқушылар арасында робототехника бойынша әлемдік чемпионат — First Global Challenge ұлттық кезеңінің финалы өтті.

Жеңімпаз команда Женевада өтетін әлем біріншілігінде 160 елден 190-нан астам команда арасында Қазақстанның намысын қорғайды.

PRO.NRG FEST Қазақстанда STEAM — білімді дамытатын «Caravan of Knowledge» білім беру қорының бастамасы бойынша өткізіледі.

S – science (ғылым), T – technology (технологиялар), E – engineering (инженерия), A – art (шығармашылық) және M-mathematics (математика). Бүгінгі таңда STEAM-білім пәнаралық және қолданбалы тәсілдерді қолдануға, сондай-ақ барлық бес пәнді бірыңғай оқыту схемасына біріктіруге негізделген.

Қор басшысы Зарина Биюмбаеваның айтуынша:

“Біз PRO.NRG.FEST сияқты фестивальдер – бұл қазақстандықтардың ғылымға, жаңа технологияларға, білім берудің тиімді шешімдеріне деген қызығушылығын арттыруға мүмкіндік беретін үздік форматтардың бірі екеніне сенімдіміз. Біз Қазақстанда ең озық білім беру практикасын ілгерілететін жас ғалымдарды, ғылымды танымал етушілерді, креативті педагогтарды бір алаңға біріктірдік”.

Екі жыл жұмысында «Caravan of Knowledge»қоры:

● 9000 STEAM мұғалімінен тұратын қауымдастық құрды;

● 200 мың педагогты түрлі оқу бағдарламаларымен қамтыды;

● халықаралық форматтағы 36 STEAM сертификатталған тренерлерді дайындады;

● 126 мұғалімге STEAM авторлық оқыту бағдарламаларын жасауға көмектесті.

«Caravan of Knowledge» қоры және «Шеврон»компаниясы STEAM-оқытуды қолдау бойынша аса маңызды бағдарламаны іске қосты. Министрлік ғалымдар мен инженерлердің жаңа буынын даярлауға жәрдемдесетін білім беру бастамаларын қолдауға әрқашан дайын. Алайда кез келген өзгерістер тұрақты дамуға, жаңа нәрсені үйренуге және балаларға өзекті білім оқытуға әрқашан дайынмұғалімдерден басталады» – деді Оқу-ағарту министрі Асхат Аймағамбетов.

«Шеврон» Еуразиялық бөлімшесінің Басқарушы директоры Дерек Магнесс былай деп ойымен бөлісті:

«Бүгін біз жас ғалымдарды, балалар мен ата-аналарды, өнер адамдарын, Қазақстандағы STEAM-білімді ілгерілететін жаңашыл мұғалімдерді бірге жинай алғанымыз өте жақсы. PRO.NRG FEST фестивалі — бұл мүмкіндіктерді жасауға, өсіруге және кеңейтуге арналған алаң.

Шеврон Қазақстандағы үш онжылдыққа жуық инвестор болып табылады. Біз серіктестігіміздің тарихын мақтан тұтамыз және елдің энергетикалық болашағына инвестиция салуды жалғастыруға ниеттіміз. «Шеврон» компаниясы үшін біздің инвестицияларымыз мұнай-газ өнеркәсібімен шектелмейтіні өте маңызды. Біздің серіктестеріміз – мемлекеттік органдармен, ҮЕҰ-мен, мектептермен, ЖОО-мен бірлесіп, біз адамдарға инвестициялар салу арқылы адами капиталды нығайтуға ұмтыламыз. Өйткені, біздің ең құнды ресурсымыз – адамдардың энергиясы».

PRO.NRG FEST ҚАЛАЙ ӨТТІ?

Балаларға арналған белсенділік

TikTok-та 1 млн жазылушысы бар қазақстандық химия мұғалімі Ұлан Үсенов далада көркем ғылыми шоу өткізді және химиялық тәжірибелер сиқырға ұқсас екенін дәлелдеді.

Ал Италиядан келген мұғалім Пьетро Олла ғылыми эксперименттерді цирк және театр техникаларымен біріктіріп, балаларға нағыз қойылым ұйымдастырды.

Британдық ғалым Майкл Лондесборо біз өмір сүріп жатқан “пластикалық ғасыр“ туралы айтып, зертханаларда ғалымдар қандай жаңа және берік материалдар мен полимерлер жасайтынын түсіндірді.

Жасөспірімдерге арналған белсенділік

12-сынып оқушысы Ерасыл Тәуекел құрдастарына NASA бағдарламасынан қалай өткенін және жасөспірімдерді ғарышты үйренуге итермелегенін айтты.

Microsoft Kazakhstan-ның IT-сәулетшісі Санжар Мырзағалым жасанды интеллект деген не және машиналар қалай ойлайтынын түсіндірді.

Ал “Дарын“ РҒПО басшысы Әнуар Унайбеков Қазақстанда олимпиадалық қозғалыс қалай құрылғаны және кез келген оқушы олимпиада ойындарының мансабын қалай бастап, әлемнің үздік ЖОО-на есігін қалай ашатыны туралы дәріс оқыды.

Ата-аналар үшін белсенділік

Қаржы кеңесшісі Медер Аматов ата-аналармен, тіпті инфляция жағдайында да, отбасына ЖОО-да оқуға ақша жинауға көмектесетін құралдармен бөлісті.

Арт-кеңесші Влад Слудский шығармашылық балалар үшін жаңа мансаптық перспективалар ашатын ғылым мен өнердің симбиозы туралы дәріс оқыды.

Бизнес-жаттықтырушы Аркадий Цукер алға жылжуға және мақсаттарға жетуге көмектесетін жүйелі ойлау туралы тренинг өткізді.

Мұғалімдерге арналған белсенділік

Фестивальде SEAMEO STEM-ED сарапшыларының педагогтары үшін арнайы шеберлік сыныптары өтті. Бұл Таиландтағы Оңтүстік-Шығыс Азия Білім министрлерінің ұйымы жанындағы өңірлік STEM-білім беру орталығы. Олардың қарқынды бағдарламасы 36 қазақстандық мектептің мұғалімдеріне STEM-оқыту қағидаттарын үйренуге және өз сабақтарында жаңа әдістемені енгізуге көмектесті.

“РФММ“ КеАҚ Басқарма төрағасының орынбасары Алмас Ордабаев мектептерді балалардың жан-жақты дамуына мүмкіндік беретін шығармашылық зертханаларға айналдыру туралы айтып берді.

Байланыс жөніндегі сарапшы Латина Сатарова мұғалімнің жеке бренд құрып, өзінің медиа жұмысы туралы қалай сөйлесетіні туралы дәріс оқыды.

Сондай-ақ фестивальде креативті мұғалімдердің арнайы көрмесі өтті, онда қазақстандық үздік педагогтардың ғылыми STEAM-жобалары мен білім беру шешімдері ұсынылды.

Шығармашылық сабақтар – барлығы үшін

Тіпті ең іш пыстырарлық тақырыпты қызықты түрде үйретуге болады. Фестивальде мұны ортағасырлық ноу-хау мен өнертабыстарды заманауи стартаптар мен әзірлемелермен салыстыра отырып, Қазақстан тарихы туралы дәріс оқыған Жанат Рахмани дәлелдеді. Ал математика және информатика пәнінің мұғалімі Бегайым Мұрат интерактивті сабақ өткізіп, жасанды интеллектті жануарларды тануға қалай үйрету керектігін көрсетті. Биотехнолог Жанар Нұртөлеу біздің ағзамыз энергияны қалай өндіретінін және ағзада тағы қандай таңғажайып биохимиялық процестер жүріп жатқанын түсіндірді.

Атырауда STEAM мұғалімдерінің біліктілігін арттыру курстарының ресми аяқталуы өтті, деп хабарлады Qainarinfo.kz.
Бағдарламаға Атырау қаласы мен облысының 26 мектеп, 2 жоғары оқу орны, 5 колледж және 5 қосымша білім беру ұйымынан 160 мұғалім қатысты.
Біліктілікті арттыру курстары Орталық Азияның Еуразия қоры «Шеврон» компаниясының қолдауымен іске асырып жатқан «JasSpace: Атырау жастарын дамыту бастамасы» аясында қазақ және орыс тілдерінде тегін өткізілді.
15 күн ішінде курс тыңдаушылары оқытудың интеграцияланған және пәнаралық тәсілін (STEAM – ғылым, технология, инженерия, өнер және математика) енгізуге бағытталған STEAM тәсілін қолдану дағдыларын жетілдірді. Курс екі лекте өткізілді: 1 мен 5 тамыз аралығында онлайн форматта «Caravan on Knowledge» білім беру ұйымымен серіктестікте, 8-19 тамыз аралығында оффлайн форматта Қазақстандық білім беру және спорттық робототехника федерациясы «KazRobotics» ұйымымен бірлесіп өткізілді.
«Біз біліктілікті арттыру курстарын өткізу үшін Қазақстанның әр өңірінен үздік мамандарды жинадық. Екі апта бойы қарқынды бағдарлама білім беру, жоғары технологиялық жабдықтарда практикалық дағдыларды меңгеру, шетелдік STEAM жобаларымен танысу және тәжірибе алмасуға бағытталды. Курс аяқталғаннан кейін қатысушылар мектеп оқушыларымен жұмыс істеуде барлық алған дағдыларын қолдана алады. Бұл балаларға тың идеяларды, соның ішінде әлеуметтік пайдалы жобалар мен табысты стартаптарды жүзеге асыруға мүмкіндік береді», – деп KazRobotics ұйымының президенті Айжан Жекеева ойымен бөлісті.
Курс тыңдаушылары 5E (қызықтыру, зерттеу, түсіндіру, сұрақ қою және бағалау), PBL (проблемалық оқыту әдісі), Engineering design (инженерлік дизайн) әдістерін қолдана отырып, заманауи сабақтарды әзірлеу құзіреттіліктерін дамытып қана қоймай, сонымен қатар, Arduino микроконтроллері, 3D принтерде моделдеу және басып шығару, лазерлік кесу және нақыштау машиналарын қолданып әртүрлі өнімдерді әзірлеп, STEAM жобалары үшін тың идеяларды әзірледі.
Курс соңында мұғалімдер кәсіби даму сертификаттарын алу үшін JasSpace кеңістігінде жобалық жұмыстарын қорғады. Мектеп оқушыларының STEAM жүйесінде оқу үдерісін жақсартатын инновациялық әзірлемелерді қатысушылар жоба ретінде ұсынды. Оқушыларға арналған арнайы SMART аймақтар, роботтар, смарт технологиялармен жабдықталған үй, робот көліктер және т.б. жобаларды дайындады.
«Біліктілікті арттыру курстары аймақ үшін ғана емес, Қазақстанның бүкіл білім беру жүйесі үшін өзекті және маңызды. Әрбір ұстаз балаға үлгі болғандықтан, мұғалімдерге оқытудың жаңашыл әдіс-тәсілдерін меңгеру қажет. Бүгінде Атырау облысындағы 83 мектеп STEM және робототехника кабинеттерімен жабдықталған, бірақ оқытылған мұғалімдердің жетіспеушілігінен оларды толыққанды қолдану мүмкіндігі жоқ. Сондықтан, білім беруде STEAM тәсілінің инновациялық әдістері мен технологияларын, сонымен қатар құрал-жабдықтарды пайдаланудың практикалық дағдыларын меңгеру өте қажет», – деп «JasSpace: Атырау жастарын дамыту бастамасы» жобасының жетекшісі Салтанат Ноғайбаланова атап өтті.
JasSpace бағдарламасының мақсаты – STEAM бағыттарында жастарды оқытуды қамтамасыз ететін және осы салалардағы кәсіптердің танымал болуына ықпал ететін кеңістік айналасында экожүйені құру. JasSpace оқушылар сарайының негізінде жоғары технологиялық құралдармен жабдықталған. Мұнда студенттер мен оқытушылар қажетті дағдыларды меңгеріп қана қоймай, инновациялық идеяларды жүзеге асыра алады. «JasSpace: Атырау жастарын дамыту бастамасы» аясында мұғалімдерге арналған 5 STEAM білім беру бағдарламасы әзірленді. Қыркүйек айынан бастап Атырау қаласының 7-11 сынып оқушылары үшін 10 STEAM білім беру бағдарламасы бойынша тегін үйірмелер өтеді.

Американдық экологиялық жоспарлау бойынша сарапшы, дизайнер және ағартушы Пол Хеллмундтың “Қаладағы табиғат: болашақ пен үміт” атты дәрісі өтті, деп хабарлады Qainarinfo.kz.

Профессор Хеллмунд – жасыл урбанизм саласындағы жетекші практик және “Ecology of Greenways” (1993 ж.) және “Sustainable Landscapes for Nature and People” (2006 ж.) кітаптарының авторы.

Пол жасыл урбанизм және жасыл инфрақұрылым саласында, сондай-ақ қауымдастықтарды сақтау және жоспарлау бойынша инновациялық шешімдерді әзірлеуде үлкен тәжірибеге ие. Он жыл бойы Пол Хеллмунд Массачусетс штатындағы Conway Design School президенті және профессоры болды. Пол Гарвард университетінің Жоғары дизайн мектебінде және Колорадо Мемлекеттік университетінде білім алды. Қазір ол жаһандық экологиялық тұрақтылық мектебінде сабақ береді.

Пол Хеллмундтың “Қаладағы табиғат: болашақ пен үміт” атты дәрісі – Urbanitarium жобасы аясындағы Urban Forum Kazakhstan “Қалалар мен Адамдар” білім беру бағдарламасының бөлігі.

«Urbanitarium жобасы «Шеврон» компаниясы мен АҚШ-тың Қазақстандағы Дипломатиялық миссиясы арасындағы “Makerspace Expands!” мемлекеттік-жеке серіктестігі арқасында іске асты. Іс-шараның серіктесі: Aurora Space.

«Қалдықтар мен климат», «Жайылма суару» және ECO CAR — Қазақстанның өсіп келе жатқан экологтары туралы білуіңіз қажет мәселелер. Балалар экология тақырыбындағы керемет идеяларын ортаға салып, болашақ жобаларын іске асыруға ақшалай гранттарға ие болды. 2022 жылғы маусым айында Нұр-Сұлтан қаласында “Шеврон” компаниясының қолдауымен “EcoJas” Ұлттық еріктілер желісі жобасының жеңімпаздарын марапаттау рәсімі өтті, деп хабарлады Qainarinfo.kz.

Марал Қасымбекова, Нұр-Сұлтан қаласы, ECO CAR

Экологиялық мәселе туралы

«Адамдардың көбі тек қоршаған ортаға емес, өзіне де зиян тигізіп жатқанын білмейді. Қоршаған ортаның жағдайы мен Жер бетіндегі адамдар мен жануарлар бір-бірімее тығыз байланысты. Біз күнделікті қайта пайдалануға болатын заттарды қоқысқа тонналап тастаймыз. Адамдар кейде қалдықтарды сұрыптағылары келмейді, кейде оларды қайда апару, оларға не істеуге болатынын білмейді. Осы тұрғыда мен бұл проблеманы шешу жолын ойластыра бастадым.

Проблеманы шешу

“Бізге шағын нәрседен, мысалы қалдықты сұрыптауға апарудан немесе ағаш отырғызудан бастауға болады”, – деген ой келді. Сондықтан да қазір “ECO CAR” деген тамаша жоба бар.

Адамдардың өңдеуге болатын шикізаттарын жинап, қабылдау орындарына апарамыз, олар бізге ақша төлейді. Макулатураның 500 килограммына біз 14 000 теңге аламыз және оны қаланы көгалдандыруға жұмсаймыз: мектептер мен балабақшаларда, тұрғын-үй кешендерінде ағаш отырғызамыз. Сонымен қатар біз пластик, алюминий және әйнек қабылдаймыз.

Жобаны кім ойлап тапты?

“Мен Нұр-Сұлтан қаласында №89 мектепте оқимын, 10-сыныпты аяқтадым. Тоғызыншы сыныптың соңында экология жайлы ойлана бастадым. Қазір әртүрлі эко-жобаларға қатысуға тырысамын, олардың бірі – “ECO CAR”. Болашақта да өмірімді экологиямен ұштастырғым келеді”.

Вусал Мухамедов, 17 жас, Теміртау қаласы, «Қалдықтар мен климат»

Андрей Ковылкин, 18 жас, Теміртау қаласы, «Қалдықтар мен климат»

Экологиялық мәселе туралы

Вусал. Біз қалдықтардың көбі органикалық екенін білдік. Ал олар шіріген кезде парниктік әсер беру қаупі бар метан газын шығарады.

Проблеманы шешу

Вусал. Біз органикалық қалдықтардан бағбандыққа арналған тыңайтқыштар жасап шығару үшін компостерлер мен құрт фермаларын қалай пайдалануға болатынын ойлап таптық. Біздің жобамыз шығарылатын метан мөлшерін азайтып, парниктік әсерді төмендетуге көмектеседі. Жобаның идеясы – климатты сақтау мақсатында, сонымен қатар адамдарға парниктік газдарды азайтудың және қоршаған ортаны қалпына келтірудің қарапайым жолдары туралы айтып беру үшін топырақты тыңайтуға арналған компост және құрт фермасын үй жағдайында жасау”.

Андрей: “Қазіргі кезде адамдар қарапайым әрекеттерімен-ақ экологияға қамқорлық таныта алатынын білуі керек”.

Жобаны кім ойлап тапты?

Вусал: “Мен Теміртау қаласындағы №16 мектептің түлегімін. Университетке құжат тапсырып жатырмын. Экология тақырыбы қызық. Өйткені адамдарға қазір де, болашақта да өмір сүретін қолайлы жағдайлар керек”.

Андрей: “Мен эковолонтермін. Теміртау қаласының тұрғындарына экологиялық білім берумен айналысамын: әртүрлі науқандар, шаралар және экологиялар бойынша тренингтер өткіземін”.

Әнел Мусаинова, 16 жас, Қарағанды қаласы, «Жайылма суару» жобасы.

Экологиялық мәселе туралы

“Біз Шет ауданына сел мәселесін зерттеуге бардық. Агрономмен сөйлесіп отырып, бұрын бұл жерде жайылма суару қолданылғанын білдім. Суарудың бұл түрі сел қаупін азайтып, топырақты еріген сумен суару арқылы астықты көбейтуге көмектеседі. Қазір бұл әдіс ұмыт болған”.

Проблеманы шешу

“Осы тақырыпты зерттеп, сауалнамалар жүргіздім. Нәтижесінде, «Жайылма суару» жобасы пайда болды. Біздің жобамыз экологиялық және экономикалық тұрғыдан тиімді. Жайылма суару сел қаупінің алдын алуымен қатар, астықты алқаптар жанындағы суарылмайтын жерлерге қарағанда екі-үш есе көп болады. Суарылмайтын жылдары 200 гектар жерден 200 тонна, ал суарылатын жылдары 400 тоннадан астам шөп шабылады”.

Жобаны кім ойлап тапты?

“Мен Абай атындағы №104 мектеп-гимназиясының 10-сынып оқушысымын. Әртүрлі жобалармен айналысамын, билеймін, фортепианода ойнаймын.

Экология — қазіргі кезде мен үшін ең маңызды тақырыптардың бірі. Экологияны ойлағанда, біз өзімізді ойлаймыз”.

“EcoJas” туралы

“EcoJas” — оқушыларға арналған білім беру-танымдық жобасы. Мақсаты – балалар арасында экологиялық білім беру және қоршаған ортаға қамқорлық жасауға баулу. Жоба жылдың басында басталып, Ақмола және Қарағанды облыстарының 73 мектебіндегі 3700 баланы қамтыды.

Жалпы білім беретін мектептерде балалардың қоршаған орта, денсаулық және қалдықтарды сұрыптау сияқты мәселелерге қызығушылықтарын оятатын пәндер жоқ. Осындай байқаулапдың нәтижесінде оқушылар табиғатқа көбірек қамқорлық танытудың маңыздылығын түсіне бастайды.

Түркітілдес журналистер қоры Аланья Журналистер одағымен 2018 жылы кәсіби ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойған еді. Бүгін Түркітілдес журналистер қорының президенті Нәзия Жоямергенқызы Аланья қаласында Аланья Журналистер одағының төрайымы Гайе Джошкун ханыммен кездесіп, меморандумды жаңалады, деп хабарлады Qainarinfo сайты.
Аталған құжат шеңберінде Қазақстан мен Аланья бұқаралық ақпарат құралдары арасындағы кәсіби бірлікті нығайту, жас журналистердің тәжірибе жинақтауы, Қазақстан мен Аланьяда БАҚ өкілдері үшін пресс турлар, семинар-тренинг, вебинар, конференциялар т.б шаралар ұйымдастыру, медиаға қатысты маңызды жобаларды бірге атқару қамтылды.
Айта кетейік, Аланья Журналистер одағы 1994 жылы құрылған. Ұйымға 2 күнделікті шығатын газет, 4 телеарна, 16 интернет сайты, “Анадолы» агенттігі, TRT, İHA, DHA ақпарат агенттіктерімен бірге жалпы саны 124 мүшесі бар.